donderdag 31 augustus 2023

Familiegeschiedenis : James Julius Resida

James Resida, mijn overgrootvader overleed in 1923, 61 jaar oud.

In zijn overlijdensakte(n) wordt hij James Julius Resida genoemd, terwijl hij bij zijn geboorte de naam James kreeg. Waar komt Julius vandaan?

In de overlijdensadvertentie werd hij wel aangeduid als James J. Resida

Overlijden James Resida
Bron: www.delpher.nl

In de periode 1889-1890 noemt James Resida zich bij vier gelegenheden als getuige bij geboorteakten Julius James Resida, werkzaam in de goudindustrie. Zijn leeftijd komt overeen met zijn geboortejaar in 1862

James Julius Resida, getuige bij geboorteakte, 1889


James Julius Resida, getuige bij geboorteakte, 1889


James Julius Resida, getuige bij geboorteakte, 1890


James Julius Resida, getuige bij geboorteakte, 1889



James Julius Resida overleed op zijn werk in de goudvelden


Overlijdensakte James Julius Resida, district Suriname
Bron :  Nationaal Archief, scan NL-HaNA_2.10.61_1414_0038-groot

Zijn overlijdensakte in 1923 bevat wel foute informatie. Zo staat als leeftijd 71 jaar vermeld, 10 jaar ouder dan zijn werkelijke leeftijd. Ook is een verkeerde naam opgegeven als zijn moeder, namelijk Georgtina Resida in plaats van Gerhardina Resida-Glimmerveen.  Ook staat als zijn geboorteplaats Paramaribo vermeld, terwijl hij in 1862 was geboren op de plantage Halle in Saxen. 

James was in het binnenland overleden, in het district Boven-Suriname.

De schriftelijke aangifte bij de ambtenaar van de Burgerlijke Stand in het district Boven Suriname was van de hand van de ploegbaas Louis Cornelis Schenker,  en mede ondertekend door Frits Winter, opzichter en de magazijnmeester Adolf Frits Bergleef. James Julius Resida overleed ’s-middags om 13 uur op de Sectie Abontjeman. 

Ongetwijfeld hadden de aangevers slechts vage informatie over de achtergrond van de overledene.

Van deze foutieve akte werd een uittreksel naar Paramaribo, de woonplaats van de overledene gestuurd. Het woonadres van James Julius Resida aan de Zwartenhovenbrugstraat komt overeen met het adres opgegeven in de Volkstelling van 1921.

 De foute gegevens werden ook in Paramaribo overgenomen.

Overlijdensakte James Julius Resida, gemeente Paramaribo
 Bron :Nationaal Archief, scanNL-HaNA_2.10.61_1170_0001-groot

woensdag 23 augustus 2023

Familiegeschiedenis : een huwelijk in 1923

Op 13 juni 1923 traden mijn grootouders Anton Frederik Resida (1901-1948) en Reine Adele Simons (1898-1985) in Paramaribo in het huwelijk.

Volgens verkregen informatie van de familie werkte Reine Adele in eerdere jaren in het ziekenhuis tijdens de Spaanse griep, echter moest ze zoveel huilen vanwege de vele griepdoden, dat ze te horen kreeg dat ze niet geschikt was voor de verpleging.

Reine ging later naar de vlechtschool (ze werkte na haar huwelijk ook tijdelijk als handwerkjuffrouw)

Volgens een ander familieverhaal passeerde de jonge onderwijzer Anton het huis waar ze woonde op weg naar zijn werk. Reine zat vaak bij het raam, en op een dag raakten ze aan de praat en de rest is geschiedenis.

 Reine Adele Simons als jonge vrouw,

Reine's moeder Wilhelmina Veronica Henriette Nielo zou een strenge vrouw zijn geweest. Hoe de relatie tussen moeder en dochter was is niet meer te achterhalen, maar ze zal niet blij geweest zijn dat haar dochter in verwachting raakte (net als zijzelf overigens in 1892) 



Wilhelmina Veronica Henriette Nielo, moeder van Reine Adele Simons

Reine vond bescherming bij haar tante Anne Agnette Stede-Nielo en zeer waarschijnlijk ook bij haar aanstaande schoonmoeder. 

Volgens informatie van oudere familie sprak Reine weinig over haar moeder, wel veel over haar vader die op jonge leeftijd was overleden. Reine had wel een goede band met haar schoonmoeder Frederika Marengo.

bron: www.delpher.nl



huwelijksakte Reine Adele Simons en Anton Frederik Resida
Bron scan Nationaal Archief NL-HaNA_2.10.61_1501_0093-groot

huwelijksakte Reine Adele Simons en Anton Frederik Resida
Bron scan Nationaal Archief NL-HaNA_2.10.61_1501_0093-groot


Trouwfoto van Anton en Reine
bron: www.delpher.nl
bron: www.delpher.nl

Op 2 juli 1923 beviel Reine van een zoon, haar schoonmoeder Frederika was aanwezig bij de bevalling, maar haar eigen moeder niet (volgens informatie uit de familie)

Familiegeschiedenis : een brandend huis

De laatste levensjaren van mijn overgrootvader James Resida (1862-1923) waren getekend door familiedrama’s

In de voorgaande postschreef ik over de verdrinkingsdood van zijn zoon James Hendrik in augustus 1921.

Op 2 februari 1922 trouwde zijn zoon Julius James Resida (1888-1944) met Emilia Wilhelmina Magdalena Buttner. 

Bron : www.delpher.nl

Een week na het huwelijk werden de jonggehuwden op 10 februari door een vreselijke ramp getroffen

De bij het gezin Resida werkzame bediende  mevr. Maria Astrea Pique-Veldt wilde bij het koken brandspiritus uit een kerosineblik bijgieten in een brandend spiritustoestel. De zaak ontplofte en mevr. Pique rende gehuld in vlammen naar mevr. Resida-Buttner. Deze probeerde Maria te helpen, maar ook haar kleding vatte vlam en ze rende in paniek naar buiten. Inmiddels stond de bovenwoning in lichterlaaie.

Pas na het blussen ontdekte men het verkoolde lichaam van de bediende in het huis. Het echtpaar Resida-Buttner bewoonde de bovenwoning. De benedenwoning (bewoond door een onderwijzer) werd door het blussen gespaard, maar inboedel en boeken gingen verloren door waterschade en diefstal. Ook aangrenzende panden leden schade.

De echtgenote van Julius James Resida werd met brandwonden in het ziekenhuis opgenomen. Uiteindelijk herstelde ze. Voor de bewoners van het getroffen adres in de Groote Dwarsstraat werd een inzameling georganiseerd en een benefietfeest gepland. Opmerkelijk genoeg werd er niets georganiseerd voor de familie van de omgekomen bediende.

De kranten deden uitgebreid verslag  van dit gruwelijke drama. 

Bron : www.delpher.nl



Bron : www.delpher.nl







Bron : www.delpher.nl


Bron : www.delpher.nl

De overlijdensakte in de Burgerlijke stand van Paramaribo vermeldde droog de datum en plaats van overlijden van Maria Astrea Pique-Veld, maar niets over de ellendige omstandigheden waaronder deze ongelukkige vrouw haar leven verloor. 

Bron:Nationaal Archief NL-HaNA_2.10.61_1165_0080-groot



Familiegeschiedenis : verdronken op Republiek 1921

De laatste levensjaren van mijn overgrootvader James Resida (1862-1923) werden getekend door tragische familiedrama’s.

Zo verloor hij op 16 augustus 1921 zijn zoon James Hendrik Resida, die tijdens zijn middagpauze verdronk in de Coropinakreek te Republiek.

Republiek is al sinds de late 19e eeuw een geliefde plek om vakantie of een weekend te vieren, waar een verfrissende duik in het koele water van de kreek  bij menigeen op de agenda staat.  Even Paramaribo vergeten. Op een bepaalde plek is het water zo koud dat het de bijnaam Frigidaire heeft gekregen.

James kon volgens eigen zeggen “een beetje” zwemmen. Mogelijk werd de onervaren zwemmer verrast door de kou en de sterke stroming van de kreek. 

Informatie over zijn overlijden is te vinden in het Nationaal Archief Suriname, archief Burgerlijke Stand scans SR-NA_2.10.61_1408_0144 en SR-NA_2.10.61_1408_0182.

In de Surinaamse kranten werd uitgebreid verslag gedaan van zijn ongelukkige dood.


Bron:  www.delpher.nl



Bron:  www.delpher.nl


Bron:  www.delpher.nl



Bron:  www.delpher.nl



Bron:  www.delpher.nl



Bron:  www.delpher.nl


vrijdag 30 juni 2023

Familiegeschiedenis : Marengo op de plantage Vier Kinderen

Een tijd geleden kreeg ik de informatie dat mijn overgrootmoeder Frederika Marengo afstamde van Alphonse Marengo. Ik had daarover bericht in een eerdere post. Deze informatie is echter onjuist. Frederika was een dochter van (mijn betovergrootmoeder) Doortje Marengo, zoals blijkt uit de overlijdensakte van Frederika.

Doortje was een oudere zuster van Alphonse. Alphonse was dus een oom van Frederika.

 overlijdensakte Frederika Marengo, 1 maart 1933
Bron 
NL-HaNA_2.10.61_1197_0114-groot

 

Doortje in het slavenregister
Slavenregister_InvNr_30_FolioNr_0934-groot

Amarantha in het slavenregister, Slavenregister_InvNr_30_FolioNr_0932-groot

Jansie in het slavenregister, Slavenregister_InvNr_30_FolioNr_0931-groot


Jansie in het slavenregister

Doortje in het slavenregister

Doortje Marengo 1863

Amarantha Marengo 1863

Amarantha in het slavenregister

Doortje was geboren in 1846. Haar moeder was Amarantha. Amarantha was zelf in 1818 geboren uit Jansie (1781-1861). Jansie was de overgrootmoeder van Frederika. Tot zover heb ik een aantal van mijn voormoeders op de plantage Vier Kinderen kunnen terugvinden.

Flitspuit

 Soms kom je bij je onderzoek iets onverwachts tegen zoals deze advertentie van bijna 100 jaar geleden.


Advertentie voor het gebruik van Flit in een Surinaamse krant 1928
Bron : www.delpher.nl

Ik moest meteen denken aan de flitspuit waarmee we onze slaapkamers in Suriname muskietenvrij maakten voor we naar bed gingen.

Malaria, filaria, gele koorts. Vreselijke infectieziektes die door muskieten werden overgebracht. Honderd jaar geleden zat er 5% DDT in de flit. Wat er allemaal in de flit zat die wij gebruikten. Vooral niet aan denken…

maandag 19 juni 2023

Helena Elisabeth Wiljeane Simons-Nielo (1862-1955) : een veel bewogen leven

Helena Elisabeth Wiljeane Simons-Nielo

Een tijdje geleden kreeg ik van een ver familielid een foto toegezonden van de hoogbejaarde Helena Elisabeth Wiljeane Simons-Nielo (1862-1955) Helena was de oudste zuster van mijn overgrootmoeder Wilhelmina Veronica Henriette Simons-Nielo.

Helena Elisabeth Wiljeane Simons-Nielo op hoge leeftijd

Geboorteakte Helena 1862 Nationaal Archief Suriname SR-NA_2.10.61_36_0180

Een onbezorgde jeugd.

Helena was een zeer knappe jonge vrouw en in de familie werd ze de “schone Helena” genoemd Opgegroeid in een redelijk welgestelde plantersfamilie leerde Helena pianospelen, paardrijden. Haar jeugd bracht ze afwisselend door in de familiewoning in de Saramaccastraat en op de plantages Dankbaarheid en Peperpot, waar haar vader als  directeur fungeerde.

Op vrijersvoeten

Helena kreeg een verhouding met Christiaan Anton Simons, een oudere broer van mijn overgrootvader Hendrik Marius Simons (1867-1906) Christiaan verdiende de kost asl schrijver. De geliefden traden op de koffieplantage Peperpot in het huwelijk. De bruid kon door ziekte niet naar Paramaribo afreizen. Helena was namelijk in verregaande staat van blijde verwachting.

 De kinderschaar

Helena wachtte het lot van bijna alle gehuwde vrouwen in haar tijd. Een aaneenschakeling van zwangerschappen, bevallingen, borstvoeding, luiers en kindersterfte.

Ik heb de volgende geboorteakten kunnen vinden. Mogelijk zijn er tussen 1889 en 1897 meer kinderen verwekt, maar ik heb daarover nog  niets kunnen vinden.

1887, 30 juli : dochter Caroline Jacoba Louise,  adres de Steenbakkersgracht La. C 201

geboorteakte dochter Caroline Jacoba Louise

1889, 24 juli : dochter Henriette Mathilde, adres Princestraat La. E 261. Vader geen beroep.

geboorteakte Henriette Mathilde

1897, 2 februari : zoon William Henri Karel, adres Weidestraat La.D 21. Vader was opzichter in de balatavelden. Advertentie in de krant meldt foutief dochter

geboorteakte William Henri Karel

1899, 29 maart : Ludwich Anton, adres Burenstraat La. D 148. Vader (schrijver)

Geboorteakte zoon Ludwig, 1899 Nationaal Archief Suriname SR-NA_2.10.61_103_0151

1903, 5 maart zoon Johan Leo, adres Burenstraat La D. 148, vader opzichter in de goudvelden.

geboorteakte Johan Leo

(In 1906 werd C.A. Simons in de overlijdensakte van zijn broer H.M. Simons boekhouder van beroep aangegeven)

In 1908 overleed dochter Henriette Mathilde

overlijden Henriette Mathilde Simons

Weduweleven

1912, 16 maart Christiaan Anton Simons, zonder beroep stierf op het adres Rust en Vredestraat La.B  147b Volgens een  familieoverlevering was Christiaan plotseling blind geworden.

overlijden Christiaan Anton Simons

Vanwege de gebrekkige sociale voorzieningen in de kolonie, braken er moeilijke jaren aan voor Helena. Volgens familieverhalen leed Helena als wasvrouw met een schamel inkomen voortdurend geldgebrek. Een weduwe zonder vermogen en eigen inkomen was afhankelijk van de naaste familie voor financiële ondersteuning.

Zoon William Karel overleed in 1915

overlijden William Henry Karel


Helena Simons-Nielo en haar kinderen in de volkstelling 1921

Toen zoon Ludwig als onderwijzer ging werken kon Helena (tijdelijk) een baan krijgen als handwerkjuffrouw op een school  in Hannover.

ontslag Helena als handwerkjuffrouw in 1924

In 1926 overleed zoon Johan Leo. 

overlijden Johan Leo

Helena maakte nog wel de twee huwelijken van zoon Ludwig mee in 1925 en 1929 evenals de geboorte van de kinderen uit deze huwelijken.

Helena overleed in 1955.

Overlijden Helena Elisabeth Wiljeane Simons-Nielo
Overlijden Helena Elisabeth Wiljeane Simons-Nielo

Helena's oudste dochter Caroline Jacoba Louise overleed in 1958

Bronnen: 
Nationaal Archief Suriname, Burgerlijke Stand
www.delpher.nl ; kranten