Martinus Jacobus Baljee en Grietje (Grietie) Johannes van den Burgh (van den Berg) gingen in Leeuwarden in ondertrouw op 11-12-1745. Hij wordt Martinus Jacobs genoemd, van beroep soldaat.
Op 26 december trouwden Martinus en Grietje in de Galileër kerk.
Ze kregen vier kinderen, twee jongens en twee meisjes. Het oudste meisje was Hiltje Marinus Baljee, geboren in 1745 was 7 jaar ouder dan Jacobus Martinus Baljee (1752-1823). Helena Baljee was de jongste (gedoopt 1758). Het gezin leefde in een arme wijkvan Leeuwarden, namelijk in het Achterom bij de stadswal tussen de Amelander Dwinger(Bastion) en de Tuinsterpoort (Na 1827 toen de wal werd afgebroken, de Nieuwe Kaai genaamd), en verdiende de kost met een breischool en breiwinkel. Deze ondernemers werkten zich op tot een bloeiende zaak die dagelijks 40 mensen (kinderen en volwassen) huisvestte en daarnaast ook 60 externe thuiswerkers werk verschafte. Ook de kinderen Baljee hanteerden uit economische noodzaak de breinaalden mee in het ouderlijk bedrijf en leerden niet lezen, schrijven of rekenen.
Martinus overleed plotseling in 1759 en werd begraven op 4 maart 1759 bij de Galileër kerk.
De
weduwe moest vier kinderen grootbrengen, terwijl ze naast opvoeding en
huishouden de drukke breischool alleen probeerde voort te zetten.
Grietie
zocht steun bij een nieuwe man, maar die bezorgde haar alleen maar meer
ellende. Zij stierf in 1762 na drie jaren huwelijkse misère. De kinderen haatten
hun stiefvader, die hen regelmatig mishandelde. In hun ellende zochten ze steun
en genegenheid bij elkaar. Deze band zou hun levenlang standhouden. Met name de
oudste Hiltje ontfermde zich over haar broertjes en zusje. De diepe genegenheid
zou hun hele leven standhouden volgens de getuigenis van de nog levende oudste
zuster, Hiltje die in 1835, 89 jaar oud herinneringen aan haar jeugd deelde met
W. Eekhoff, de biograaf van Jacobus Martinus Baljee.
De kinderen
Baljee gingen op 19 juli 1762 naar het Nieuwe Stadsweeshuis in Leeuwarden, waar
ze voor het eerst onderwijs kregen, en verder ook aan het werk (breien) werd
gezet. Hun grootmoeder Lena Hendriks (De moeder van Martinus Jacobs Baljee) had
verzocht om de wezen in het weeshuis op te nemen.
Hiltje was 15/16 jaar, Jacobus 9,5 jaar, Johannes 7 jaar en Lena 3,5 jaar toen ze in het weeshuis werden opgenomen. Jacobus kreeg enkele jaren later de gelegenheid om een medische opleiding te volgen. Hij trad in dienst van de VOC, zocht en vond aanzien en rijkdom in de Oost-Indische kolonie op Java.
 |
| overlijden van Johannes Martinus Baljee, 1812 Bron: www.delpher.nl |
 |
| overlijden van Jacobus Martinus Baljee, 1823 Bron: www.delpher.nl |
Jacobus zou echter nooit vergeten dat het weeshuis in Leeuwarden hem de kans had geboden om iets van zijn leven te maken en vermaakte in zijn testament zijn vermogen aan het weeshuis. In 1835 werd in het weeshuis een gedenkzuil ter ere van Jacobus Martinus Baljee opgericht.
 |
| Gedenkzuil in 1835 in het stadsweeshuis va n Leeuwarden, opgericht ter ere van Jacobus Martinus Baljee |
Mijn verre voorouder Lena, zijn jongere zus was reeds in 1828 overleden.
 |
| overlijden van Helena Martinus Baljee, 1828 Bron: www.delpher.nl |
 |
| overlijdensakte Helena Martinus Baljee, 1828 DOK_O_1828_012 |
De
biograaf van Jacobus Martinus Baljee (1752-1823), W. Eekhoff* sprak voor zijn
onderzoek onder andere de oudste nog levende nakomeling van Martinus, Hiltje
Martinus Baljee over de jeugdjaren in haar familie. Zij overleed in 1843 en in
haar overlijdensakte staat haar moeder genoemd als Grietje Johannes van den
Berg.
 |
| overlijdensakte Hiltje Martinus Baljee, 1843 Bron: www.delpher.nl |
Lena
Baljee (1758-1828) , de dochter van Martinus Jacobus Baljee (overleden 1759) en Grietie Johannes (overleden 1762) was de
betovergrootmoeder van mijn grootmoeder Anna Scholten (1901-1971)
*W. Eekhoff - Het leven van Jacobus Martinus Baljée, weldoener van het nieuwe stads-weeshuis te Leeuwarden - 1835. Staat in zijn geheel op books.google.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten