“Een monster uyt den Apoclipse”
Zo omschreef Jan Huygen van Linschoten in zijn reisverslag uit 1596 een afbeelding die hij zag bij een bezoek aan een tempel
in India. Een monster uit de Apocalyps. Van Linschoten gaf een uitgebreide beschrijving van de betreffende tempel, en verhaalde ook over een incident toen iemand uit zijn gezelschap de spot dreef met het beeld van een "kalf" door erop te gaan zitten, tot woede en ontzetting van de gelovigen en de priesters.
 |
| Beschrijving van een op een voorhang geschilderde figuur in een tempel Bron: www.delpher.nl |
Bij deze beschrijving was een afbeelding van de “duivelse afgod” gevoegd.
 |
| Afbeelding van de hierboven beschreven godheid Bron: www.delpher.nl |
 |
| Detail van bovenstaande afbeelding Bron: www.delpher.nl |
Maar wacht eens even. Dit beeld met de vele horens en een gezicht op de onderbuik komt mij wel erg bekend voor. Ik had iets vergelijkbaars al eens eerder gezien in de bijlage bij de Duitse uitgave van Abraham Rogerius “De Open-deure tot het verborgen Heydendom", 1663. Maar dan als een Chinese godheid.
 |
| Een Chinese godheid in de Duitse edtiie van "De Open-deure tot het verborgen Heydendom, 1663 Bron: the Internet Archive |
Ook in het reisverhaal (1638-1639) van de Duitser Johan Albrechts von Mandelslo komt een vergelijkbaar beeld voor.
 |
| Pagode met beeld van een god in het reisverhaal van Mandelslo Bron: https://www.google.nl/books/edition/Des_Johan_Albrechts_von_Mandelslo_Morgen/kOfLSG6uJl8C?hl=nl&gbpv=1&dq=mandelslo&printsec=frontcover |
 |
| Detail uit bovenstaande afbeelding Bron: https://www.google.nl/books/edition/Des_Johan_Albrechts_von_Mandelslo_Morgen/kOfLSG6uJl8C?hl=nl&gbpv=1&dq=mandelslo&printsec=frontcover |
De afbeelding uit Van Linschoten is door latere uitgevers gewoon gejat en gerecycled. Niks nieuws onder de zon.
