woensdag 2 juli 2025

Een monster uyt den Apoclipse

Een monster uyt den Apoclipse

Zo omschreef Jan Huygen van Linschoten in zijn reisverslag uit 1596 een afbeelding die hij zag bij een bezoek aan een tempel in India. Een monster uit de Apocalyps. Van Linschoten gaf een uitgebreide beschrijving van de betreffende tempel, en verhaalde ook over een incident toen iemand uit zijn gezelschap de spot dreef met het beeld van een "kalf" door erop te gaan zitten, tot woede en ontzetting van de gelovigen en de priesters. 

Beschrijving van een op een voorhang geschilderde figuur  in een tempel
Bron: www.delpher.nl

Bij deze beschrijving was een afbeelding van de “duivelse afgod  gevoegd. 

Afbeelding van de hierboven beschreven godheid
Bron: www.delpher.nl

Detail van bovenstaande afbeelding
Bron: www.delpher.nl

Maar wacht eens even. Dit beeld met de vele horens en een gezicht op de onderbuik komt mij wel erg bekend voor. Ik had iets vergelijkbaars al eens eerder gezien in de bijlage bij de Duitse uitgave van Abraham Rogerius “De Open-deure tot het verborgen Heydendom", 1663. Maar dan als een Chinese godheid.

Een Chinese godheid in de Duitse edtiie van "De Open-deure tot het verborgen Heydendom, 1663
Bron: the Internet Archive

Ook in het reisverhaal (1638-1639) van de Duitser Johan Albrechts von Mandelslo komt een vergelijkbaar beeld voor.

Pagode met beeld van een god in het reisverhaal van Mandelslo
Bron: https://www.google.nl/books/edition/Des_Johan_Albrechts_von_Mandelslo_Morgen/kOfLSG6uJl8C?hl=nl&gbpv=1&dq=mandelslo&printsec=frontcover


Detail uit bovenstaande afbeelding
Bron: https://www.google.nl/books/edition/Des_Johan_Albrechts_von_Mandelslo_Morgen/kOfLSG6uJl8C?hl=nl&gbpv=1&dq=mandelslo&printsec=frontcover

De afbeelding uit Van Linschoten  is door latere uitgevers gewoon gejat en gerecycled.  Niks nieuws onder de zon.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten