dinsdag 29 april 2025

Bhairava, de demonenslachter

In 1796 bood Thomas Maurice, schrijver van een aantal publicaties over Indiase Oudheden een prent aan Henry Addington , speaker of the House of Commons.

De prent was getiteld: "Representing the Evil Principle of India and the Symbols of that Sanguinary Worship [….. ]this Proof of the Skill in Statuary of the Ancient Indians […..]

The  Evil Principles..... van Thomas Maurice, 1796
Bron : The Internet Archive

 

The  Evil Principle..... van Thomas Maurice, 1796, onderschrift bij de prent
Bron : The Internet Archive


Boektitel Thomas Maurice, 1796, 
Bron : The Internet Archive

De prent toont inderdaad een angstaanjagend beeld. Enne ik denk dat ze in Engeland vooral aansloegen op het menselijke figuurtje in de hand van de god. De Duitser Carsten Niebuhr dacht 30 jaar eerder dat het figuurtje een kind was. Ik heb de betekenis van dit figuurtje (nog) niet kunnen achterhalen.

De afbeelding is een kopie van de prent van Carsten Niebuhr
Bron : google boeken
Het is een nogal aangezette weergave van een beeld in de Elephanta grotten in de buurt van Mumbai 

De prent is geïnspireerd door een publicatie uit 1772 (Nederlandse uitgave, 1780) van de Duitser Carsten Niebuhr. Niebuhr reisde zo'n 30 jaar eerder in de Oriënt en India. In Engeland werd zijn werk in 1792 uitgegeven.

Nederlandse uitgave van de reis van Carsten Niebuhr, 1780
Bron: www.delpher.nl


De Bhairava in de Nederlandse uitgave van de reis van Carsten Niebuhr, 1780
Bron: www.delpher.nl

Niebuhr beschreef de afbeelding, maar kon de betekenis er van niet goed plaatsen. In zijn boek klaagt hij over het gebrek aan kennis over de cultuur, religie en geschiedenis van India. Hij pleit voor goed opgezet wetenschappelijk onderzoek om de kunstwerken te kunnen duiden. Zijn boek is zeer lezenswaardig!!!

Tekening van Bhairava door Robert Mabon, ca. 1793
Bron: https://open.theheritagelab.in/ 

Er is een potloodtekening uit 1792-1793 van een zeker Robert Mabon (overleden 1798). Over Mabon heb ik alleen kunnen vinden dat hij in die periode Elephanta  bezocht. Het beeld heeft sinds de tekening van Niebuhr verdere schade geleden. Zo ontbreekt de arm waarmee een kleine mensenfiguur omhoog wordt gehouden, terwijl deze arm wel op de prent van Maurice voorkomt.  

Gelukkig beschikt de mensheid tegenwoordig over iets meer kennis dan Niebuhr en Maurice, want  het is de angstaanjagende Bhairava gedaante van Shiva, die de demon Andhaka in een gevecht verslaat en gedurende 1000 jaar op zijn drietand spietst. 

Beeld van Bhairava die Andhaka doodt in Elephanta
Bron: Wikipedia.org

Goed. Bhairava kijkt nogal grimmig (demonen bestrijden is geen lachertje) , maar als we de tekeningen van Niebuhr, Mabon  vergelijken met de huidige foto’s kan je niet anders dan concluderen, dat de prent van Maurice het gezicht van zijn “Evil God” toch wel enigszins overdrijft.

Details van de Niebuhr, foto’s, tekening Robert Mabon en Maurice:

 

Detail van de prent van Carsten Niebuhr,
Bron: www.delpher.nl

Detail van de tekening van Mabon,
Bron: https://open.theheritagelab.in/ 

Detail : Evil Principles van Thomas Maurice, 1796
Bron : The Internet Archive


Detail:  Bhairava in de Elephanta grottentempel
Bron : wikimedia commons


Alhoewel. Deze zou ik bij nader inzien toch ook niet graag in het donker willen tegenkomen


Detail : Bhairava in de Elephanta grotten tempel
Bron : wikimedia commons

In  de grottentempel van Ellora is een soortgelijk beeld volgens een beschrijving uit 1837
Beschrijving van Schiwa Vindex, 1837
Bron : www.delpher.nl


Geen opmerkingen:

Een reactie posten