zondag 16 maart 2025

Dansvoorstelling en een avontuurtje in het bos

Dominee Baldaeus vertelt in zijn werk  Nauwkeurige beschrijving Malabar en Choromandel, derz. aangrenzend rijken, en het machtige eiland Ceylon, 1672 hoe Hanuman aan zijn apenuiterlijk kwam

Beschrijving danskunsten van Shiva en Parvati, en de verwekking van Hanuman
Baldaeus, 1672
Bron : www.delpher.nl

Beschrijving danskunsten van Shiva en Parvati, en de verwekking van Hanuman
Baldaeus, 1672
Bron : www.delpher.nl

Beschrijving danskunsten van Shiva en Parvati, en de verwekking van Hanuman
Baldaeus, 1672
Bron : www.delpher.nl

Beschrijving danskunsten van Shiva en Parvati, en de verwekking van Hanuman
Baldaeus, 1672
Bron : www.delpher.nl

Beschrijving danskunsten van Shiva en Parvati, en de verwekking van Hanuman
Baldaeus, 1672
Bron : www.delpher.nl


Hieronder de geparafraseerde tekst van Baldaeus

Ixora een grote beroemde danser betrad vaak het toneel om zijn kunsten te vertonen, in het gezelschap van de goden en andere personen van aanzien.

Dansende Shiva
Bron : wikimedia commons

Ook zijn echtgenote Paramesceri, die  zich altijd in de genegenheid van haar man kon verheugen, hield van dansen. Zij was zo bekwaam in het dansen, dat niemand haar kon evenaren. Ja er werd over haar verteld dat ze op een zeker moment toen zij danste in het bijzijn van de hemelse geesten en belangrijke figuren, haar sprongen, draaien en bewegingen van die aard waren dat haar juwelen en sieraden van een oor afvielen, zij die met de twee tenen van haar voet, als een soort tang van achter weer vast maakte, en met zoveel behendigheid, dat niemand van de toeschouwers het kon geloven (Volgens de schrijver toonde Parvati de urdhva tandava pose) ……

…..Maar om met het verhaal door te gaan, kan worden verteld, dat Ixora weer eens bereid was om voor publiek op een toneel te dansen, en terwijl de genodigden zich van  overal verzamelden om naar de dans te kijken, wendde Paramesceri haar blik naar het bos en zag daar twee apen “samen teelen, ende daar over zeer te vreden zijnde, verzocht zy aan Ixora dat hy haar wilde in dat Bosch gezelschap houden in de gedaante van een Aap; hij stond haar die bede toe, dies wierden zy beyde in Apen verandert, elk na zijn  sexe; zy liepen ende sprongen in dat Bosch, tot dat, zy op eenen Bamboes-boom quamen, waarop Paramesceri komende, zwanger wierd”.

Intussen waren er vele honderden goden bij elkaar gekomen om de dans te zien, en het toneel was zo vol, dat er alleen nog plek over was voor de danser. Maar omdat die maar niet kwam opdagen, ging men hem zoeken. De Wind als de snelste van allemaal bood zijn diensten aan, en aangekomen bij Ixora bracht hij de boodschap over. Zij veranderden direct in haar oude gedaante, Paramesceri, zwanger geneerde zich voor het feit dat ze een aap zou baren, vroeg aan de Wind om het kind bij haar weg te halen en aan een andere vrouw te geven. De wind gehoorzaamde en bracht het kind over in de buik van Anhema, een echtgenote van een der hemelbewoners. Snel gingen ze beiden naar het toneel en Ixora danste zoals iedereen had verwacht op wonderbaarlijke wijze.

N.B Ixora is een verbastering van Isvara, een van de namen van Shiva

N.B Paramesceri is een van de namen van Parvati

Baldaeus voegt hier twee verhalen samen namelijk het dansduel tussen Shiva en Parvati, opgevoerd voor de goden. Het ging gelijk op tot dat Shiva een been hoog ophief en zijn oorbel met zijn tenen uithaalde en weer indeed.  Parvati had deze beweging ook kunnen nadoen, maar dat liet als vrouw zijnde ze fatsoenshalve na, en dus erkende ze in haar echtgenoot haar meerdere in de danskunst.

Dansduel tussen Shiva en Parvati. Shiva heft zijn been in de Urdhva pose
Bron: wikimedia commons
https://en.wikipedia.org/wiki/Nataraja_Temple,_Chidambaram


Een andere dominee, Petrus Sinjeu schreef in 1710 in zijn verhandeling "Het Wetboek der Bramines" onder andere over de tempel Chidambaram "....slaat op een bekende historie van dat god eens op Sidambaram in de lucht zou dansen...."
...dat god eens op Sidambaram in de lucht zou dansen.... 
Bron : www.delpher.nl.

Het andere verhaal is wat Baldaeus hier verknoopt aan de danskunsten van Shiva en Parvati is  de verwekking en geboorte van Hanuman  de apengod, die Ram helpt in de strijd tegen Ravana.

Over de conceptie en geboorte  van Hanuman zijn diverse verhalen te vinden, en in één variant nemen Shiva en Parvati de gedaante aan van vanaras.  https://en.wikipedia.org/wiki/Vanara  en verwekken ze Hanuman

Hanuman bezoekt Durga (een manifestatie van Parvati)
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/Godin_Durga_en_Hanuman%2C_RP-T-1993-315.jpg

Geen opmerkingen:

Een reactie posten