Abraham Rogerius dominee in de VOC vestiging in Pulicat in India, tussen 1630-1641 had gedurende deze 10 jaar veel contact met een brahmaanse priester Padmanaba. Deze priester heeft Rogerius veel verteld over zijn religie en gebruiken en cultuur.
Een vraag van Rogerius wilde hij echter niet beantwoorden, hoe vaak de dominee hem er ook naar vroeg. Na een verblijf van bijna 10 jaar in India, vlak voordat Rogerius naar Batavia zou afreizen, wilde de brahmaan hem eindelijk antwoorden.
De vraag van Rogerius ging dus om dit beeld van Eswara (Shiva).
 |
| Afbeelding van een Lingam, 1782 in een Franse reisbeschrijving Bron: www.delpher.nl |
De vraag van Rogerius betrof het hoe en waarom van de afbeelding van Eswara in de tempel van zijn woonplaats. Hij had de brahmaan vertelt wat hij had gezien, en dat hij het vreemd vond de godheid Eswara in zodanige wijze verbeeld in de tempel stond en waarom het op die manier was gemaakt. Maar hij had van Padmanaba nooit de reden kunnen vernemen waarom het betreffende beeld in die gedaante was gemaakt, zoal hij het hem had verteld. Maar eindelijk toen hij op het punt van vertrek naar Batavia stond, na een verblijf van bijna 10 jaar in Pulicat heeft de Brahmaan uit eigener beweging, hetzelve geopenbaard : “Doch hij besprack eer, hy mij de reden van dien seyde, dat ick niet en soude lachen : “’t welck ick hem toeseyde.” De priester schaamde zich kennelijk, ondanks het feit dat hij vele geheimen van zijn geloof aan de dominee had onthuld, om de reden van de wonderbaarlijke beeltenis te geven, waarschijnlijk was het pijnlijk dat er in hun religie zodanige zaken gevonden worden, die “de Godtheyt soo qualijck pasten”
Het verhaal dat Padmanaba hem vertelde luidde als volgt: Op de plaats waar Eswara niet in zijn geestelijke vorm, maar in Kailas, welke een hemel is hoger dan de hemel Vaikunth genaamd, al waar Eswara in lichamelijke gedaante verkeert met zijn vrouw Parvat, en waar hij ook veel dienaren heeft, en waar ook degenen die hem dienen tot hem zullen komen. Het zou daar gebeurd zijn dat op een zeker ogenblik ene moniswera (dat zijn heel grote heiligen, volgens Rogerius) daar was aangekomen om Eswara te bezoeken, Doch op dat moment “soude Eswara, met zijn Vrouw Parvati, in groote vreughde sijn geweest, soo dat den Moniswera gantsch ontijdig quam”, maar hij wilde toch naar binnen, maar kreeg geen toestemming van de portier, die hem liet weten dat het geen geschikt moment was, “overmits dat Eswara, met Parvati, in vreughde was”. Zodat de moniswera lange tijd tegen zijn zin moest wachten. Het verveelde hem eindelijk zo erg, dat dat hij het woedend eruit gooide, dat Eswara gelijk aan het werk waarmee hij bezig was, Eswara hoorde dit en vroeg waarom hij zo sprak, De moniswera biddende, antwoorde dat hij de opmerking uit boosheid had gemaakt en vroeg om vergeving; maar wilde ook dat de God hem toestond dat de figuur van de Lingam dien (“’twelck is het mebrum virile in muliebri membro”), dat hij [Eswara] daar meer baat van zou hebben dan van een beeld met handen en voeten, dat moest hij verordonneren. Dit stond Eswara hem toe, en daarom wordt Eswara in het hele land in deze vorm in zijn tempel gediend. Maar als de afgod Eswara door de steden word gedragen, wat op zekere tijden gebeurt, dan wordt hij niet in de gedaante van de Lingam, maar in een menselijke gedaante rond gedragen, Volgens de brahmaan was dat omdat de mensen meer plezier en vreugde scheppen in het zien van een menselijke gestalte, dan in gedaante van de Lingam, zoals hij in de tempel staat.
 |
| Het verhaal over de oorsprong van de Lingam, door Padmanaba verteld aan Rogerius Bron : www.delpher.nl |
 |
| Het verhaal over de oorsprong van de Lingam, door Padmanaba verteld aan Rogerius Bron : www.delpher.nl |
 |
| Het verhaal over de oorsprong van de Lingam, door Padmanaba verteld aan Rogerius Bron : www.delpher.nl |
Het is niet duidelijk welke tempel door Rogerius is bezocht. Misschien heeft hij alle Shiva tempels in Pulicat wel gezien.
Een latere uitgave van het boek van Abraham Rogerius is ook te lezen op archive.org De bewerkers van die uitgave vermoeden dat met de moniswera de heilige Bhrigu zou worden bedoeld.
Zelf denk ik dat Padmanaba Rogerius om een heel andere reden, dan Rogerius opvoerde, had verzocht om niet de lachen. Westerse reizigers meestal hadden geen kennis van de religie en cultuur in India en geen flauw benul van de symboliek en betekenis van hetgeen ze in de tempels waarnamen. Er zal best wel smalend , afkeurend en schamper zijn gereageerd door deze of gene, en ook al konden de priesters misschien de woorden niet verstaan, lichaamstaal, gelaatsuitdrukkingen en intonatie van commentaar zal ze wel duidelijk zijn geweest. De tijd dat Rogerius in India verbleef, was ook de eeuw van godsdienstoorlogen in Europa. Pamfletten en schotschriften gericht tegen religieuze vijanden, toch ook mede christenen waren vaak grof en weinig subtiel. Laatst staan dat er met discretie of terughoudendheid werd gereageerd op beelden en gebruiken van niet-christelijke religies.
De gebruikte term moniswera doet denken aan muniswera of muneeswera, de naam van een godheid in Tamil Nadu, die gerelateerd zou zijn aan Shiva.
In de omgeving van Pulicat is een tempel gewijd aan Muneeswarar namelijk de Kottai Veeran Muneeswarar temple.
Waarschijnlijk heeft Rogerius een aantal begrippen door elkaar gehaald. Er is een god Muneeswera.
Het woord muni betekent heilige en iswara of eswara is een benaming van Shiva. Muni eswara zou dus betekenen: een heilige van Shiva.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten