Arkhamarchivaris: 2015

vrijdag 18 december 2015

Een spelletje hanetsuki

Ooit bracht een kennis die met vakantie naar Japan was geweest een hagoita voor me mee.

hagoita

De hagoita wordt gebruikt door meisjes en jonge vrouwen bij het hanetsukispel, een soort Japanse badminton. Dit spel wordt gespeeld tijdens de viering van het nieuwjaar.
Hanetsuki werd al in de veertiende eeuw door hovelingen aan het keizerlijk hof gespeeld.
De Franse kunstenaar F. Bigot die in de late 19e eeuw in Japan woonde publiceerde in zijn "Croquis Japonais"" in 1886 een ets van twee hanetsukispelende vrouwen

hanetsukispel in de 19e eeuw
(Collectie Ver Huell)

vrijdag 4 december 2015

Ongewenst?

Oostenrijkers zijn in het algemeen vriendelijk en gastvrij voor geld meebrengende toeristen.
Toch kreeg ik als Europeaan een ongewenst gevoel bij deze lantaarnpaal in het (overigens fraaie) stadje Gmünd.

Commentaar overbodig

vrijdag 9 oktober 2015

Familiegeschiedenis Suriname : een gevaarlijk punt

Vóór de aanleg van de Oost-westverbinding over land in Suriname moesten reizigers die naar de districten aan de andere kant van het land wilden over zee om daarna de rivieren op de varen.
Berucht was de Coppenamepunt, de plek waar de rivieren Saramacca en Coppename in zee uitmonden. Modderbanken, getijdenstromen, zeestromen en weersomstandigheden maakten het omvaren van de Punt een hachelijke onderneming. Mijn overgrootvader Hendrik Marius Simons (1867-1906) wiens boot daar in 1900 omsloeg kon het gelukkig nog navertellen.

Kaart van Cateau van Rosevelt 1860-1879, de eerste grote topografische kartering van Suriname

bron: www.delpher.nl

woensdag 19 augustus 2015

Afrikaanse namen in de Nederlandse archieven

Afrikaanse soldaten, geworven voor de KNIL die in Harderwijk overleden zijn te vinden op www.archieven.nl/

maandag 27 juli 2015

Brand aan de Waterkant januari 1899

Het jonge gezin Tjin Kon Fat-Nielo werd in de nacht van 25 op 26 januari 1899 getroffen door een zware brand, die vier panden aan de hoek Waterkant-Heiligeweg in de as legde. Het gezin bewoonde een bovenverdieping in een pand Waterkant La. C2, gehuurd van mej. Samson. Op de begane grond hadden ze een winkel. Tjin Kon Fat huurde verder sinds april 1895 het naastgelegen winkelpand La C. 1 van de weduwe de La Fuente. In 1897 was hij getrouwd met Louise Nielo, de zuster van mijn overgrootmoeder. In augustus 1898 was hun eerste kind, een dochter * geboren.
De brand ontstond zou zij ontstaan door een omgevallen olielamp op een bovenverdieping van het pand van De La Fuente, waarbij dit pand en het aangrenzende pand C. 2, en nog twee andere panden afbrandden, evenals bijgebouwen (Deze panden waren ook in 1821 en 1836 afgebrand). Vee en gevogelte dat op de erven werd gehouden kwam om in de vlammen.
De Surinaamse kranten verhaalden uitgebreid en gedetailleerd over deze lokale ramp, de bestrijding daarvan en de schade van de slachtoffers, die met niets anders dan hun kleren aan, het vege lijf konden redden. Het nieuws haalde zelfs de Nederlandse kranten

Bron Wikimedia Commons

Met name Louise was zwaar getroffen door de brand als we de krantenberichten mogen geloven.
Het echtpaar had een schade van 90.000 gulden geleden en kreeg geen enkel schadevergoeding van de overheid. Toch werd hun ondernemersgeest niet gebroken. Na de brand vond Tjin Kon Fat voor zijn winkel tijdelijk ook onderkomen in zijn (kort voor de brand geopende) andere winkel onder het Central Hotel en in de winkel van zijn schoonfamilie aan de Saramaccastraat E 21 en niet lang daarna opende hij in het herbouwde pand La. C 2 weer een nieuwe winkel.

Historische informatie over de afgebrande panden en foto's zijn te vinden in de Database gebouwd Erfgoed, in de map Paramaribo, submap Waterkant 070-072. De huidige nummering van de La. C1 en C2 is 070-072

Hieronder een selectie van fragmenten uit het krantennieuws over de brand.

Bron : www.delpher.nl

* "Tante Philia Leckie-Tjin Kon Fat, een nicht van mijn grootmoeder. Ik heb haar nog gekend. Drie van haar vier kinderen namelijk John, Hugo en Melita heb ik ook nog gekend

Over de herkomst en de geschiedenis van de familie Tjin Kon Fat is een lemma in de Wikipedia. De daarin vermelde gegevens met betrekking tot het huwelijk van Eduard Alphonse Tjin Kon Fat behoeven echter een update.

woensdag 22 juli 2015

Familiegeschiedenis Suriname : winkels aan de Waterkant

Tjin-Kon-Fat - Nielo & Co.

De Amerikaanse zakenman Charles W. Blackburne exporteerde naar het Caraibisch gebied. Tijdens zijn reizen fotografeerde hij. Zo ook in Suriname, waar hij drie foto's van de winkels van de firma Tjin-Kon-Fat-Nielo, rond 1900 maakte. Zeer waarschijnlijk was hij een zakenrelatie van deze firma.

Louise W.G. Nielo, een zuster van mijn overgrootmoeder en tante van mijn grootmoeder R.A.Resida-Simons. Zij trouwde in 1897 met E.A. Tjin Kon Fat.

Bron: www.delpher.nl

Na het overlijden van haar moeder Jacoba Charlotte Prudence Nielo-Elder in 1898 begaf Louise zich in ondernemersland. Ze bezat (samen met haar man) een aantal winkels aan de Waterkant. Zeer waarschijnlijk had ze ervaring in het winkelbedrijf, want haar ouderlijk huis aan de Saramaccastraat was ook een winkelpand.

De woon-winkel van de familie Nielo-Elder aan de Saramaccastraat
bron: www.delpher.nl

Mogelijk hebben de dochters van mijn betovergrootouders Nielo-Elder voor hun huwelijk in dit winkelpand aan de Saramaccastraat meegewerkt.

Locatie van diverse winkels van Tjin-Kon-Fat-Nielo aan de Waterkant in Paramaribo
Bron kaart: www.geheugenvannederland.nl

Historische informatie over deze panden is te vinden in:
Database gebouwd Erfgoed, in de map Paramaribo, submap Waterkant
La C 1 en C2, tegenwoordig 070-072 met foto's

Database gebouwd Erfgoed, in de map Paramaribo, submap Waterkant
tegenwoordig 78 La C 4 met foto's

Database gebouwd Erfgoed, in de map Paramaribo, submap Waterkant
88 La C7A met foto's

Bron http://koloniaal.library.leiden.edu/cgi-bin/ubl.exe

Veiling van het Central Hotel Bron www.delper.nl

De winkel op de hoek van de Waterkant en de Joodenbreestraat La. 7a was gevestigd onder "Het Central Hotel (gebouwd in 1896)"

Bron: www.delpher.nl

Bron http://koloniaal.library.leiden.edu/cgi-bin/ubl.exe

Locatie van de Surinam Supply Store,
Bron kaart: www.geheugenvannederland.nl

Historische informatie over dit pand is te vinden in
Database gebouwd Erfgoed, in de map Paramaribo, submap Waterkant
054, 056-060 La A no. 175 (zie met name Waterkant 054 met foto)

Bron: www.delpher.nl

Het echtpaar Tjin Kon Fat-Nielo was op meer terreinen economisch actief. Ze bezaten concessies tot het delven van grondstoffen, hadden een rijstpelmolen, kochten plantages en richtten het Eerste Surinaamse leenhuis (met overheidsvergunning) op, en exploiteerden zelfs een schip.

Bron: www.delpher.nl

Bron http://koloniaal.library.leiden.edu/cgi-bin/ubl.exe

In 1909 werd het 12,5 jarige huwelijksfeest gevierd, maar donkere wolken pakten zich samen.

Bron: www.delpher.nl

De concurrentie van andere winkeliers was groot, zoals van de Albina-store, notabene gevestigd in het voormalige woon-winkelpand van de ouders van Louise. In 1910 werd ze failliet verklaard. Het
faillissement was pas in 1914 afgehandeld.

Bron: www.delpher.nl

Louise W.G. Tjin Kon Fat-Nielo overleed in 1915.

Bron: www.delpher.nl

Uit advertenties en artikelen in de Surinaamse kranten blijkt dat A.E. Tjin Kon Fat na het faillissement van zijn vrouw, verder actief was als ondernemer en zakenman.

dinsdag 21 juli 2015

Verborgen beschavingen in de jungle

In de nog onontdekte oerwouden staan geheimzinnige stenen en stèles die getuigen van vreemde en verloren gegane beschavingen uit voorwereldlijke tijden. Altaren, offerstenen en tempels gewijd aan bizarre goden en demonen. We kunnen alleen maar speculeren over de bloedige riten die daar ooit werden uitgevoerd

offersteen

verstopt in het groen

offersteen

hongerige verslinder

duistere god

overwoekerd

wachter

verslinder

demon

drieëenheid

tempel

stèle

tempel