Niet moeders mooiste

In een aantal posts van de afgelopen weken kan men lezen hoe Europese reizigers in de 16^e eeuw en de eeuwen erna het uiterlijk van godenbeelden in culturen op de andere continenten beschreven, namelijk letterlijk als duivels. In het Hindoeïsme is er echter geen ultieme bron of oorsprong van het kwade in de wereld.. De Duivel in de Indiase religie bestaat niet als zodanig. Wel kende men er Asuras  en Rakshasas, bovennatuurlijke sterfelijke wezens, waaronder een aantal die door hun ambities vaak in conflict kwamen met de goddelijke machten. Asuras en Rakshasas worden in vertalingen demonen  genoemd.

Hoe werden deze demonen in de oude Indiase kunst afgebeeld? Nou, meestal niet als moeders mooiste. Tot hun anatomie behoorden horens, rare oren, dierenkoppen, slagtanden en dierenpoten en soms ook meerdere armen en hoofden.

Geef de ogen maar de kost met deze kleine selectie plaatjes ter illustratie van de beschrijving hierboven

 Feestmaaltijd voor goden, heiligen en demonen

Goden, heiligen en demonen aan de dis
India,_Kangra_-_A_Feast_for_the_Gods_-_2018.121_-_Cleveland_Museum_of_Art

detail: Shiva in gezelschap van demonen aan de maaltijd
India,_Kangra_-_A_Feast_for_the_Gods_-_2018.121_-_Cleveland_Museum_of_Art

Detail; demonen aan de dis
India,_Kangra_-_A_Feast_for_the_Gods_-_2018.121_-_Cleveland_Museum_of_Art

Vishnu doodt demonen

detail: Vishnu Avatar Matsya doodt demon
Bron: wikimedia.commons

Detail : Vishnu Avatar Varaha doodt demon
Bron: wikipedia

Detail: Vishnu Avatar Varaha doodt demon
Bron: wikimedia.commons

Kali in gevecht met een demon

Detail: demon wordt gedood door de godin Kali
Bron: wikimedia.commons

Maar dan toch uiteindelijk een godheid gevonden met een nogal demonisch uiterlijk. Shiva doodt Yama, de god van de dood. Yama is geen demon, maar een god, die in deze tekening evenwel net zo afschrikwekkend is afgebeeld als een Asura.

Detail: Yama wordt door Shiva gedood
Bron: wikimedia.commons

Een oude kaart van Suriname

De uitgever Jodocus Hondius bracht in 1599 een kaart op de markt, met de noordkust van een deel van Zuid-Amerika, waarop onder andere de Guyana's zijn weergegeven, in kaart gebracht door Sir Walter Raleigh in de jaren 1594-1596.

Kaart 1599,
urn-gvn-SURI01-KAARTENZL-104-05-04-large

Titelcartouche
urn-gvn-SURI01-KAARTENZL-104-05-04-large

Een aantal namen van riviermondingen zijn herkenbaar. Sommige van deze rivieren gaven ook de naam aan de koloniën of in het geval van Suriname de districten.

Uitsnede 
urn-gvn-SURI01-KAARTENZL-104-05-04-large

Van links naar rechts noem ik een aantal, te zien op de uitsnede van de kaart

Essebeke …. = Essequibo

Demorary= Demerara

Baribise= Berbice

Coroteny = Corantijn

Mickerie point = Nickerie?

Copanamo= Coppename

Saramo r. = Saramacca?

Saranano = Suriname rivier?

 Comojowini = Commewijne

Cumarawini= Marowijne?

 Caliane ofte Cajana = Cayenne

Deze kaart en meer oude kaarten van Suriname zijn te vinden op de volgende site https://geheugen.delpher.nl/nl

Een monster uyt den Apoclipse

“Een monster uyt den Apoclipse”

Zo omschreef Jan Huygen van Linschoten in zijn reisverslag uit 1596 een afbeelding die hij zag bij een bezoek aan een tempel in India. Een monster uit de Apocalyps. Van Linschoten gaf een uitgebreide beschrijving van de betreffende tempel, en verhaalde ook over een incident toen iemand uit zijn gezelschap de spot dreef met het beeld van een "kalf" door erop te gaan zitten, tot woede en ontzetting van de gelovigen en de priesters. 

Beschrijving van een op een voorhang geschilderde figuur  in een tempel
Bron: www.delpher.nl

Bij deze beschrijving was een afbeelding van de “duivelse afgod”  gevoegd. 

Afbeelding van de hierboven beschreven godheid
Bron: www.delpher.nl

Detail van bovenstaande afbeelding
Bron: www.delpher.nl

Maar wacht eens even. Dit beeld met de vele horens en een gezicht op de onderbuik komt mij wel erg bekend voor. Ik had iets vergelijkbaars al eens eerder gezien in de bijlage bij de Duitse uitgave van Abraham Rogerius “De Open-deure tot het verborgen Heydendom", 1663. Maar dan als een Chinese godheid.

Een Chinese godheid in de Duitse edtiie van "De Open-deure tot het verborgen Heydendom, 1663
Bron: the Internet Archive

Ook in het reisverhaal (1638-1639) van de Duitser Johan Albrechts von Mandelslo komt een vergelijkbaar beeld voor.

Pagode met beeld van een god in het reisverhaal van Mandelslo
Bron: https://www.google.nl/books/edition/Des_Johan_Albrechts_von_Mandelslo_Morgen/kOfLSG6uJl8C?hl=nl&gbpv=1&dq=mandelslo&printsec=frontcover

Detail uit bovenstaande afbeelding
Bron: https://www.google.nl/books/edition/Des_Johan_Albrechts_von_Mandelslo_Morgen/kOfLSG6uJl8C?hl=nl&gbpv=1&dq=mandelslo&printsec=frontcover

De afbeelding uit Van Linschoten  is door latere uitgevers gewoon gejat en gerecycled.  Niks nieuws onder de zon.

Voor den duvel niet bang?

Rond 1500 was een groot deel van Europa in de greep van een complottheorie  dat Satan zijn invloed in de christelijke wereld wilde uitbreiden en handlangers onder de christenen probeerde te verwerven. De heersende pest, ketterse bewegingen zoals de katharen,  klimaatrampen, hongersnoden en godsdienstoorlogen versterkten de angst voor de macht van de Duivel. Met desastreuze gevolgen.

Gedurende de middeleeuwen was men bekend met dit heerschap via afbeeldingen in manuscripten, fresco’s, beeldhouwwerken en schilderkunst, maar met de uitvinding van de boekdrukkunst in de 15^e eeuw brak de hel letterlijk los. De Satanische majesteit en zijn werken waren geliefde onderwerpen van de drukkers. De duivel was een monsterlijk wezen, deels menselijk, deels dierlijk. De oude Griekse god Pan stond model voor de christelijke duivel.

Een populair boek was Pierre Boaistuau  Histoires Prodigieuses , in druk vanaf 1560, Dit werk kende ook een Nederlandse vertaling.

Satan op de troon
Bron:  https://archive.org/details/histoiresprodigi00boai

 

Het beeld van de duivel zat als meme vastgezet in de hoofden van de Europese reizigers naar verre continenten : avonturiers, kooplieden, gezanten, geestelijken, veroveraars. Als deze goede vrome christenen kwamen ook in aanraking met onbekende godsdiensten en de daarbij horende tempels en gebruiken.

De vreemde en ontzagwekkende godsbeelden met meerdere hoofden, armen en ogen, vaak met grimmige gezichten maakten diepe indruk. Maar in de ogen van de reiziger, die onbekend was met context, betekenis, symboliek, waren deze heidense goden niet minder dan verschijningen van de duivel. Vaak waren de schrijvers van de reisverhalen niet in staat om een goede beschrijving te geven van hetgeen ze zagen. Ze lieten zich  leiden door het beeld van de duivel, waarmee ze waren opgevoed.

De reisverhalen waren populair. Sommige werken werden vertaald. De dure uitgaven waren verlucht met prenten, en de arme illustratoren moesten het doen met de eigenlijk tekort schietende woordelijke beschrijving van de auteur zoals: “de afgod, een duivel, gruwelijk om aan te zien, met klauwen, horens en hanenpoten” Bij het woord duivel greep men naar de standaardafbeeldingen van de duivel die men kende

Soms leidde oververhitte fantasieën tot sensationele gruwelverhalen.

De Engelse edelman Thomas Herbert, die tussen 1627-1629 in Azië verbleef beschreef een kinderoffer gebracht aan een Japanse God Mannada 

Herberts zee en lant-reyse  (1627-1629), uitgave 1652
Titel Bron: www.delpher.nl

Het offer aan Mannada, in het reisverhaal van Thomas Herbert
Bron: Google Boeken

Vaak werd informatie uit eerdere uitgegeven werken overgenomen zoals in het onderstaande werken uit 1670 en 1689

Neu polirter .....Spiegel.... 1670 titel
https://archive.org/details/neupolirtergesch00fran/page/n1054/mode/1up?view=theater

Duivel op Barbados
https://archive.org/details/neupolirtergesch00fran/page/n1054/mode/1up?view=theater

Goden in Mexico, links Huitzlipochtli, rechts Tezcatlipoca
De duivels figuur in het midden is een westerse weergave van Tezcatlipoca
Bron: https://archive.org/details/neupolirtergesch00fran/page/n1054/mode/1up?view=theater

E.G. Happel Denkwürdigkeiten, titel
Bron: https://archive.org/details/bub_gb_Gpg_AAAAcAAJ/page/n5/mode/1up?view=theater

Mexicaanse God, die mensenharten krijgt geofferd
Bron https://archive.org/details/bub_gb_Gpg_AAAAcAAJ/page/n5/mode/1up?view=theater

Het offeren van maagden in Pegu, beschreven door Leblanc
Bron: https://www.google.nl/books/edition/De_vermaarde_reizen_van_de_heer_Le_Blanc/CidmAAAAcAAJ?hl=nl&gbpv=1&dq=Le+Blanc+palpas&pg=RA1-PA118&printsec=frontcover

Het offeren van maagden in Pegu, beschreven door Leblanc
Bron: https://www.google.nl/books/edition/De_vermaarde_reizen_van_de_heer_Le_Blanc/CidmAAAAcAAJ?hl=nl&gbpv=1&dq=Le+Blanc+palpas&pg=RA1-PA118&printsec=frontcover

Het maagdenoffer in Pegu. De god is hier ook als duivel afgebeeld 
Illustratie bij de beschrijving van Leblanc
Bron: https://archive.org/details/devermaardereiz00blangoog/page/n145/mode/1up?view=theater

Het boek "De Open Deure tot het verborgen Heydendom, 1651" van Abraham Rogerius werd in 1663 in een Duitse vertaling uitgegeven. Bij deze editie waren extra beschrijvingen toegevoegd van de verschillende religies in Azië, Afrika en de America's. Deze toevoegingen zijn niet van de hand van Rogerius.

Titelpagina van de Duitse editie van Rogerius Open Deure...
1663
Bron: https://archive.org/details/abrahamrogersoff00roge/page/n6/mode/1up?view=theate

Het maagdenoffer in Pegu, overgenomen van Leblanc,
Duitse uitgave van Rogerius, Open Deure..., 1663
Bron: https://archive.org/details/abrahamrogersoff00roge/page/n6/mode/1up?view=theate

Xangri, een Chinese god, in de Duitse editie van Rogerius Open Deure...., 1663
Bron: https://archive.org/details/abrahamrogersoff00roge/page/n6/mode/1up?view=theater

Het wordt wel een beetje saai, al die exotische goden met horens, dierenpoten en een gapende muil op de buik. 

Wordt vervolgd.

Familiegeschiedenis : Jacques Robert Simons (1855-1907)

Jacques Robert Simons, werd op 4 juli 1855 in Paramaribo geboren en hij overleed op 21 maart 1907 in Paramaribo.

Hij was een zoon van Jacob Ezechiël Simons en Caro van ‘t Velde

Jacques Robert werd bij geboorte ingeschreven onder de naam van zijn moeder Caro van ’t Velde.

SR-NA_2.10.61_28_0086
geboorteakte Jacques Robert Simons, 1855

Pas bij het huwelijk van zijn ouders in 1869 kreeg hij de achternaam Simons

Hij was een oudere broer van mijn overgrootvader Hendrik Marius Simons.  Jacques Robert was getuige bij diens huwelijk in 1892.

Jacques Robert Simons leefde samen met Henriette Cathrin Ravales en ze kregen samen een aantal kinderen. 

SR-NA_2.10.61_71_0059
geboorteakte Albertina Cathrine Paulina, 1882

SR-NA_2.10.61_64_0244
geboorteakte Carolina Elisabeth Ravales, 1883

SR-NA_2.10.61_1062_0094
Henriette Cathrin Ravales in maart 1889 bevallen van een levenloos kind

 

SR-NA_2.10.61_1066_0133
overlijdensakte Antoinette Henriette Ravales
overleden 19 maart  1891, twee jaren en een week oud

Jacques Robert Simons trad op 2 januari 1901 in het huwelijk met Henriette Cathrin Ravales  Hun kinderen geboren voor het huwelijk werden erkend, nl. Carolina Elisabeth en Albertina Cathrine Paulina. Wegens ziekte van de bruid werd het huwelijk thuis in de Zwartenhovenbrugstraat gesloten.

 NL-HaNA_2.10.61_1472_0001
Huwelijksakte J.R. Simons en H.C. Ravales 1901

 NL-HaNA_2.10.61_1472_0002
Huwelijksakte J.R. Simons en H.C. Ravales 1901

NL-HaNA_2.10.61_1472_0002
Huwelijksakte J.R. Simons en H.C. Ravales 1901

Krantenbericht :
huwelijk Jacq. Robert Simons en Henriette Cathrin Ravales op 1 januari 1901
Bron: www.delpher.nl

In 1883 woonde J.R. Simons in de Heerenstraat, waarschijnlijk op hetzelfde adres als zijn zusters Antoinette Flora, Jansie Anna en Elisabeth Hendriëtte Hij was goudontginner. In 1892 was hij  directeur (opzichter) in de goudvelden en planter. Bij zijn overlijden werkte Jacques Robert als boekhouder.

In juli 1892 woonde J.R. Simons in de Saramaccastraat, in 1903 in de Zwartenhovenbrugstraat. Bij overlijden woonde hij in de Zwartenhovenbrugstraat.

SR-NA_2.10.61_82_0017 1892 adres J.R. Simons in de Saramaccastraat

SR-NA_2.10.61_115_0112 (1) adres van J.R.Simons Zwartenhovenbrugstraat in 1903

SR-NA_2.10.61_1116_0144 overlijden J.R. Simons 21 maart 1907

Overlijden Jacques Robert Simons, 1907
Bron: www.delpher.nl

De weduwe Henriette Cathrin Ravales leefde nog 29 jaar en overleed in 1936

Overlijden Henriette Cathrin Ravales, 1936
Bron: www.delpher.nl

Overlijden Henriette Cathrin Ravales, 1936
Bron: www.delpher.nl

 .
De akten van de Burgerlijke Stand zijn te vinden op de website van https://nationaalarchief.sr/ 

Curieuze monstergeboorte in Winterswijk in 1543

De Algemene Wereldbeschrijving van Sebastian Münster, bekend als Cosmographia Universalis bevat naast reële historische en geografische informatie ook een hoop curiosa en wonderbaarlijke nonsens.

Een fraai staaltje curiosa is te vinden in de editie van 1628.

Cosmographia, das ist Beschreibung der ganzen Welt,1628
Bron : Internet Archive

Beschrijving van het misgeboorte
Cosmographia, das ist Beschreibung der ganzen Welt,1628
Bron : Internet Archive

“Dieses Wunderbildt ist im jar 1543 auf. S.Pauli bekehrung zu Winsterswijck im Niderlande gelegen von einem Weib geboren…”

Een kind met grote ronde vurige ogen, een neus als een ossenhoren, op zijn borst twee dierengezichten, boven de navel met twee ravenogen, op de ellenbogen en knieën had het hondenkoppen, handen en voeten als van een zwaan, een staart met een weerhaak, een el lang. Zijn rug was als een hond behaard, en het heeft drie uren geleefd; en zo is het gepubliceerd. Maar volgens andere getuigenissen was dit kind in Krakau geboren.

De curieuze geboorte in Winterswijk
Cosmographia, das ist Beschreibung der ganzen Welt,1628
Bron : Internet Archive

De Latijnse editie van 1550 noemt alleen Krakau is geboorteplaats van het ongelukkige wezen. Daar is geen beschrijving bijgevoegd, maar een gedicht in het latijn.

Cosmographiae Universalis, 1550
Bron: Internet Archive

Monstergeboorte in Krakau in 1547
Cosmographiae Universalis, 1550
Bron: Internet Archive