Daikoku, Japanse god van de rijkdom, een gemoedelijke goedlachse godheid is een samengaan van de Shinto Kami Ōkuninushi en Mahakaal, van oorsprong een nogal grimmige manifestatie van de hindoegod Shiva. Mahakaal is in het Boeddhisme onder andere ook een gramstorige manifestatie van Boeddha. Met de aankomst van het Boeddha in Japan, marcheerden in diens gevolg ook een aantal hindoegoden mee, onder andere Shiva.
 |
| Overzicht van hindoegoden in Japan Bron : wikipedia |
Mahakala komt in drie manifestaties, waaronder een Witte.“De Witte Mahakala is het welvarende aspect van Mahakala dat het economisch welzijn van tantrabeoefenaars steunt. Hij is de speciale beschermer van de Mongoolse boeddhist, en zijn iconografie is rijk aan symbolen die zijn status van 'welvaartsgod' benadrukken. Zo is zijn schedelkom gevuld met diverse juwelen in plaats van sterfelijke overblijfselen van zijn slachtoffers, en is zijn kroon van vijf juwelen gemaakt in plaats van de 'normale' vijf schedels”
Het lijkt bijna waarschijnlijk dat Daikoku ondanks zijn naam ook zijn wortels heeft in de Witte Mahakala.
In het Japanse volksgeloof is Daikoku een van de zeven geluksgoden. Hij wordt afgebeeld staande op twee balen rijst, met nog een zak over de schouders en een hamer in de hand. Met deze hamer klopt hij de rijkdommen in de zak. Daikoku wordt vaak vergezeld door een rat, ook een symbool van overvloed.
Dai = Maha=groot
Koku=Kala = zwart, tijd=dood
 |
| Zo wordt Daikoku meestal afgebeeld Bron commons. Wikimedia |
 |
| De rat is de boodschapper van Daikoku Bron commons. Wikimedia |
 |
| Een ongewone afbeelding van Daikoku, met de rat Bron commons. Wikimedia Bron: https://artsandculture.google.com/asset/daikoku-as-a-woman-with-a-rat-gakutei/pQGllfhpLsYMCg?hl=en |
Net als in China is Mahakaal een vruchtbaarheidsgod, en Daikoku wordt soms dan ook afgebeeld met een of in de vorm van een mannelijke voortplantingsorgaan.
Het woord Koku heeft ook een sterke associatie met rijst, het basisvoedsel van de Japanners en de grondstof waaruit sake wordt gebrouwen. Een koku Is oorspronkelijk een historische inhoudsmaat gelijk aan 150 kilo rijst, genoeg om een persoon een jaar lang te voeden De koku werd de maatstaf voor de geldstandaard. Feodaal grondbezit werd aangegeven in de hoeveelheid koku rijst die er werd voortgebracht. De moderne maateenheid koku wijkt af van de koku uit vroegere eeuwen.
Daikoku heeft zijn plek onder de Shinto goden en heeft ook zijn eigen feest: Daikoku Matsuri.
Engelbert Kaempfer, een arts en wetenschapper in dienst van de VOC woonde een aantal jaren op Deshima, de VOC handelspost in Nagasaki. Hij liet de mensheid een uitgebreide en zeer lezenswaardige beschrijving van Japan na.
 |
| titelpagina, De Beschrijving van Japan....., 1729 Bron : www.delpher.nl |
Kaempfer tekende onder andere een afbeelding van Daikoku op een zilveren klomp. Ook beschreef hij de god Daikoku.
 |
| Daikoku, beschreven door Kaempfer Bron : www.delpher.nl |
 |
| Daikoku, beschreven door Kaempfer Bron : www.delpher.nl |
 |
| Zilveren klomp met onderaan een afbeelding van Daikoku en enkele munten, getekend door Kaempfer Bron : www.delpher.nl |
 |
| Beschrijving van de munten en zilveren klomp door Kaempfer Bron : www.delpher.nl |
 |
| Zilveren klomp met afbeelding Daikoku, getekend door Kaempfer Bron : The Internet Archive |
Later in de 18e eeuw beschreef de Zweed Carl Peter Thunberg Japanse munten, waar onder andere Daikoku op werd afgebeeld.
 |
| Beschrijving van Daikoku en zijn tempels door Thunberg Bron : www.delpher.nl |
 |
| Beschrijving van Daikoku door Thunberg Bron : www.delpher.nl |
 |
| Beschrijving van Daikoku op muntgeld door Thunberg Bron : www.delpher.nl |
 |
| Tekening van Daikoku op muntgeld, fig. 28 door Thunberg Bron : www.delpher.nl |
Shiva wordt in Japan ook nog onder een aantal andere namen vereerd, maar die bewaren we voor een andere gelegenheid.
In 1927 werd in Tokyo een groot beeld van Shiva onthuld, ter nagedachtenis aan de Kanto-aardbeving van 1923.
 |
| Krantenartikel uit 1927, over het nieuwe Shivabeeld in Tokyo Bron : www.delpher.nl |
Het beeld stond in een tuin vlak bij de radiozendmasten. Ik denk niet dat het beeld de Amerikaanse bombardementen op Tokyo tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd.
NB Daikoku moet niet worden verward met Daitoku, hoewel deze laatste godheid de nodige uiterlijke kenmerken heeft die aan Shiva doen denken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten