donderdag 24 juli 2025

4 juli 1054 : een ster helderder dan Venus

Het verhaal begint met een legende: twee heiligen Patanjali en Vyaghrapada  hadden door strenge penitenties en diepe devotie de goddelijk Shiva zover gekregen dat hij op hun verzoek zijn kosmische dans voor hun ogen uitvoerde bij Chidambaram in Zuid-India.

Shiva Nataraja in de cirkel van kosmisch vuur

Dominee Sijnjeu schreef in 1710 over een historie dat de God op Sidambaram in de lucht zou dansen

Sijnjeu noemde in 1710de historie
dat God (Shiva) op Sidambaram in de lucht zou dansen
Bron: www.delpher.nl

De tempel Chidambaram is verbonden met een van de 5 elementen van Shiva, namelijk “De Lucht”, Akasha.

Abraham Rogerius 1651,
de tempel Settamberam is het element "Lucht, die zij Akasjem noemen"
Bron: www.delpher.nl

Dit is niet de lucht die wij dagelijks inademen maar de kosmische ether,  of te wel het hemelgewelf. Shiva danste in de gedaante van een sterrenbeeld in een superbe voorstelling de sterren van de hemel

Chidambaram getekend in 1774 door Carel Frederik Reimer, detail
Bron:
https://artsandculture.google.com/asset/de-grote-pagode-te-chalembron-india-reimer-carel-frederik/VgEqb0GZCG-Lcw?hl=en

De tempel te Chidambaram is nauw verbonden met het sterrenbeeld Mriga (het hert) Waarom dit sterrenbeeld Mriga wordt genoemd is onderwerp van een ander nogal pikant verhaal.  Een belangrijke ster in deze constellatie is Ardra of Arudra, namelijk Shiva in zijn Rudra manifestatie de Jager, gewapend met pijl en boog.

In Chidambaram worden jaarlijks twee belangrijke feesten in relatie tot deze constellatie gevierd,  namelijk Brahmotsavam van Ani Thirumanjanam en  Arudra Darshan.  Over het eerste feest later meer.

In deze tempel vereert men Shiva in zijn Nataraja manifestatie. Zou Shiva ooit in de Mriga constellatie als danser zijn gezien? Volgens sommigen wel.

Sterren zijn geen speldeknoppen vastgeprikt op een zwarte achtergrond. Sterren zijn objecten die bewegen in de driedimensionale ruimte van het universum om ons heen. Ze veranderen van positie en dus ook ten opzichte van de gerelateerde sterren in een constellatie. Sterrenbeelden zijn trouwens een menselijke fictie. Door denkbeeldige lijnen te trekken tussen sterren ontstaat er een gefantaseerde vorm, die we dan een naam geven.

In de astronomie is een (niet geheel onomstreden) deelwetenschap archeoastronomie. Archeoastronomie richt simpel gezegd zich op de beoefening van astronomie in diverse beschavingen in het verleden. Astronomen kunnen onder andere plaats en positie van sterren in de achter ons liggende eeuwen en millennia terug berekenen, met in achtneming van een groot aantal astronomische variabelen. 

Een aantal jaren geleden bracht een Indiase wetenschapper een voorzichtige met mitsen en maren omklede hypothese dat Nataraja beelden gebaseerd zouden kunnen zijn op astronomische gebeurtenissen.  Er zou een onder andere een astronomische relatie kunnen zijn tussen Nataraja en de sterrenhemel, namelijk dat het beeld het sterrenbeeld weergeeft zoals het werd waargenomen in de periode dat het beeld is vervaardigd.

Sommige beelden, die gedateerd kunnen worden (in een eeuw of regeerperiode van een dynastie of koning) zijn vergeleken met het sterrenbeeld uit die tijd. Dat wil zeggen de onderlinge verhoudingen en afmetingen in het beeld zijn afgezet tegen de posities van de sterren, die met behulp van archeoastronomie zouden zijn berekend. Je moet er dan maar van uitgaan dat de berekeningen goed zijn gedaan en niet verfraaid of gemanipuleerd. Zie de links naar diverse artikelen aan het einde van deze post.

Nu is er een astronomische gebeurtenis die wel duidelijk in relatie staat tot Chidambaram en de Nataraja, namelijk een supernova, die op 4 juli 1054 in Azië werd waargenomen. Op die dag verscheen er een helder licht aan de hemel, vele malen helderder dan Venus en was 23 dagen lang zichtbaar. Dat moet een waar spektakel zijn geweest aan de nachthemel. Deze gebeurtenis werd beschreven door sterrenkundigen in China en Japan. Nu (sinds 1931) weten we dat het om een supernova ging, die te zien was in de constellatie Nandi, de stier van Shiva. De constellatie Nandi grenst aan Mriga. De symboliek is treffend. Nandi houdt op aarde trouw de wacht bij de tempels van Shiva.

Deze supernova vond op 6500 lichtjaar afstand eerder plaats in 5500 voor onze jaartelling. Het licht van deze explosie heeft er 6500 jaar over gedaan voordat het door menselijke ogen op deze planeet werd waargenomen. Een lichtjaar is de afstand die het licht in een jaar aflegt: 9461 miljard kilometer. De dichtstbijzijnde ster buiten ons zonnestelsel Proxima Centauri  is 4,2465 lichtjaar van ons verwijderd. Om een idee te geven hoe ver dat is: met de meest geavanceerde rakettechnologie tot onze beschikking namelijk een ionenaandrijving zou de reis naar dit stelsel ruim 81 jaar duren.

Nu is de Nataraja vorm van Shiva al heel oud. Dansende Shivabeelden in diverse vormen en materialen werden al vele eeuwen voor 1054 vervaardigd  De klassieke Nataraja, de god in de ring van kosmisch vuur, is als icoon ouder dan 1054. Zo is er bijvoorbeeld een Nataraja in de hemelse vuurkrans waarvan de vervaardiging is gedateerd in de negende eeuw. 

Volgens sommige opvattingen is Agni in de linkerhand van Nataraja een symbool van de supernova. Maar Nataraja beelden met Agni in de hand zijn al gemaakt in de 9e eeuw, ver voor 1054. 

Er zou een relatie tussen de supernova en het feest dat in juli in de tempel van Chidambaram wordt gevierd. Brahmotsavam van AniThirumanjanam. Het feest zou in de tweede helft van de 11e eeuw zijn ingevoerd, dus tussen 1050-1100 en wordt gevierd in de maand juli, de maand dat de supernova werd waargenomen. Het licht aan de hemel werd in India ervaren en beschouwd als de kosmische dans van Nataraja. Er is in Cambodja een inscriptie uit 1054 gevonden waarin Shiva wordt genoemd als “Hij die  de sterren helderder dan Venus doet schijnen”.

Het verhaal begon met een legende, maar eigenlijk is de legende de afsluiting van een kosmisch drama: de dood van een ster, die met zijn sterven de bouwstenen voor nieuwe materie en nieuw leven het universum in blaast. Vernietiging en Schepping in een ogenblik. Dat is de kosmische Shiva ten voeten uit.

Tot slot.

De  resten van de supernova waargenomen in 1054 zijn met een telescoop of sterke verrekijker te zien in het sterrenbeeld Taurus (Stier) als de Krab Nevel  niet te verwarren met de Zuidelijke Krabnevel 

De naburige constellatie Mriga kennen wij als Orion en de ster Ardra of Arudra draagt in de westerse astronomie de naam Betelgeuze.

Verder lezen? Zie de volgende artikelen, waaruit ik de nodige informatie heb kunnen halen. Voor de Nederlandse lezer helaas alleen maar in het Engels geschreven. Maar geen nood. AI helpt wel met de vertaling.

https://www.chidambaramhiddentreasure.com/orion-chidambaram/

https://www.chidambaramhiddentreasure.com/chidambaram-nataraja-orion-correlation/

https://www.downtoearth.org.in/science-technology/records-of-historical-supernova-found-in-karnataka-63689

https://10000yearsblog.wordpress.com/2016/03/15/sivas-dance-of-bliss/#:~:text=Overgrown%20by%20a%20type%20of,he%20met%20another%20saint%2C%20Vyagrapada.

https://indiafacts.org/cosmic-consciousness-and-astronomical-association-of-natarajas-dance-with-apasmara-and-agastya/

https://indiafacts.org/wp-content/uploads/2018/09/Cosmic-Consciousness-And-Astronomical-Association-Of-Natar%C4%81ja-07.jpg

https://www.researchgate.net/figure/dentification-of-Orion-Shiva-or-erumai-kotthi-as-Horus-in-Egypt_fig1_292371307

Geen opmerkingen:

Een reactie posten